-
Eusko Jaurlaritzaren 2022-2024 aldirako Inbertsio Estrategikoen Planean jasotako proiektuetako batzuk, Urkulluk eta aldundiek ‘gerrako ekonomiaren’ aurreko plan gisa aurkeztutakoak, ez dira oso baliagarriak (edo batere ez) herritar ahulenengan eta Ukrainako gatazkak euskal ekonomian dituen ondorioak arintzeko.
-
Alderdi berdearen arabera, gainera, plan hori ez da eraginkorra izango, gerrak eta larrialdi klimatikoak dakartzaten erronka berrien aurrean, betiko erantzun eta proiektu berberak planteatzen jarraitzen duelako.
-
Berdeak EQUOk lehenik eta behin Lehendakaria premiatu du, Euskadiko energia- eta mugikortasun-politiketan erabateko aldaketa egiteko, gerrak energiaren prezioetan dituen ondorioak gainditzeko, CO2 isuriak nabarmen murrizteko eta hondamendi klimatikoa saihesteko, joan den astelehenean zabaldutako ultimatum zientifikoaren arabera.
Berdeak EQUOren ustez, Urkullu lehendakariak eta hiru ahaldun nagusiek aurkeztutako Eusko Jaurlaritzaren 2022-2024 Inbertsio Estrategikoen Planean jasotako proiektuetako batzuek zerikusi gutxi edo batere ez dute gerra-gatazkarekin, eta ez dira izango erabilgarriak gerrak euskal ekonomian dituen ondorioak arintzeko, bai eta euskal herritar ahulenen artean gertatzen ari diren pobrezia energetikoko egoerak arintzeko ere. Horren adibide garbiak dira, besteak beste, Lemoizko zentral nuklear zaharrean arrain-haztegi bat egiteko erabiliko diren 30 M euroak, Bizkaiko Supersur-rako 20 M euro baino gehiago, Petronorreko hidrogenoaren korridore ez-eraginkorrerako 30 M euro edo Mercedesek eta Gestampek banatuko dituzten 20 M euroak. “Inbertsio Estrategikoen Planean jasotako 528 M euroetatik 140 M eurotik gora, hau da, guztizkoaren ia heren bat, baliabide publikoak botere politikotik gertu dauden enpresa-talde handien emaitza-kontuetara transferitzea beste helbururik ez dute izango, gehien behar duten pertsonei eta enpresei lagundu beharrean”, Joserra Becerra alderdi berdearen bozeramailekideak ziurtatu duenez.
Izan ere, proiektu horiek guztiak Eusko Jaurlaritzak duela ia urtebete aurkeztutako Euskadi Next 2021-2026 Programan jasota zeuden, baina orain arte ez dute Berreskuratze eta Erresilientzia Mekanismotik datozen Europako baliabiderik jaso; izan ere, Europako Batzordearen eta Espainiako Gobernuaren iritziz, ez dira lehentasunezkoak ekonomia jasangarriagoa, modernoagoa, solidarioagoa eta kohesionatuagoa eraikitzeko.
Hori dela eta, Berdeak EQUOk euskal instituzioei aurpegiratzen die berriro ere proiektu berberak egiten saia daitezela, eta hain ondorio larriak dituen gertaera batez balia daitezela, gizarte osoa hunkituta mantentzen baitu, Ukrainako gerra kasu, bidea errazteko eta boteretik gertu dauden zenbait enpresa-taldek sustatutako inbertsio batzuk diru publikoarekin ordaintzeko, nahiz eta proiektu horiek baliogabeak edo erabilgarritasun gutxikoak izan, eta, gainera, Europako instituzioen iritziz, gerraren ondoriotzat jo ezin diren laguntzak jasotzeko.
Gainera, Euskadiko Alderdi Berdeak uste du zoritxarrekoa eta desegokia dela erakundeek “gerra-ekonomiaz” hitz egitea zailtasun energetiko larriei dagokienez; izan ere, besteak beste, ez dio laguntzen euskal gizarteari ulertzen energia-garestitasunaren sakontasuna eta irismena gure eredu ekonomikoak erregai fosilekiko duen mendekotasun jasangaitzean duela jatorria, eta mendekotasun horri aurre egin behar diogula, eta mendekotasun horren ondorio bakarra gatazka dela.
Egoera horren aurrean, alderdi berdeak uste du Urkulluk eta aldundiek aurkeztutako Plana ez dela eraginkorra izango, erronka berrien aurrean -gerra eta larrialdi klimatikoa- betiko erantzun eta proiektu berberak planteatzen jarraitzen dutelako. “Ez da nahikoa. Alde batetik, ahaztu egiten dira hura gizarteratzeko eta errealitate bihurtzeko funtsezko eragileak, hala nola enpresa-sektorea, hezkuntza-sektorea eta herritarrak oro har, horiek gabe ezin baita benetako kultura bultzatu energia aurreztearen alde. Bestalde, trantsizio energetikoarekin batera egin behar den eredu ekonomikoaren ezinbesteko aldaketari ere ez dio heltzen, egungo ekoizpen- eta kontsumo-eredua jasanezina izateaz gain, klima-aldaketaren eragilea eta azeleratzailea ere badelako”, Becerrak zehaztu duenez.
Horregatik guztiagatik, Berdeak EQUOk Lehendakaria premiatu du, hasteko, Euskadiko energia- eta mugikortasun-politikak errotik alda ditzan, gerrak energiaren prezioetan dituen ondorioak gainditzeko, CO2 isuriak nabarmen murrizteko eta, horrela, hondamendi klimatikoa saihesteko, NBEk astelehenean zabaldutako ultimatum zientifikoak adierazten duen bezala.