- Konfinamenduak agerian utzi du beste eraikin tipologia batzuk sustatu behar direla, ez indibidualtasunean oinarritutakoak, komunitatean oinarritutakoak baizik, familien egungo errealitatea ez datorrelako bat eraikitzen den etxebizitza motarekin.
- Gasteizen 42.300 pertsona bakarrik bizi dira, eta horietatik 10.341, 70 urtetik gorakoak dira. Gaur egun eraikitzen diren eraikinak arabarren %30aren beharretara egokitzen dira. Hau da, aita/ama seme/alabekin osaturiko familietara.
EQUO Berdeak-ek etxebizitza komunitarioak eta “komunitatea sortzen” oinarritutako beste eraikin mota batzuk bultzatzea proposatu dio Gasteizko Udalari, gaur egun eraikitzen ari diren higiezin tradizionalak ez baitatoz bat aniztasun sozialarekin. Alderdi berdearen arabera, konfinamenduak agerian utzi du, inoiz baino gehiago, emantzipatzeko aukera ematen duten beste etxebizitza mota batzuk (etxebizitza komunitarioak, co-housing edo herritarren etxebizitza-kooperatibak) sustatu behar direla, eta, gainera, edozein bizitza-proiektu garatzeko funtsezkoa den sare sozial bat sortu edo indartu behar dela.
Azken hamarkadetan, eta gaur egun ere bai, etxebizitza-tipologia zehatz bat eraikitzea sustatu da, “Familia nuklearra” (seme-alabak dituen aita/ama) hartzea helburu duen “ohiko etxebizitza klasikoa”. Honela, administrazio publiko eta pribatuek garatu duten eredu bakarra mota horretako etxebizitzak erostea izan da (edo, neurri txikiagoan, alokatzea). Eta hala ikusten da Gasteizen, eraikitako bizitegi-eraikin guztiek parametro horiei erantzuten baitiete (adinekoentzako etxebizitza komunitario sozialak izan ezik, oso sarbide murriztukoak baitira).
Hala ere, errealitate soziala oso desberdina da. Arabako familien %30ek soilik erantzuten diote familia nuklearraren eredu horri. Gainerako %70 bere beharrei erantzuten ez dien etxebizitza batean bizi da. Honela, gaur egun, 40.000 pertsona baino gehiago bizi dira bakarrik (4 kide edo gehiago hartzeko erabiltzen diren etxebizitzetan); 70 urtetik gorako 10.000 pertsona baino gehiago daude, emakumeen portzentaje handiarekin. Hauek bakarrik bizi dira mota horretako etxebizitzetan, eta ondorioz arazo psikosozialak eragiten ditu; guraso bakarreko 11.000 familia baino gehiago ere badaude, 5.000 familia baino gehiago (belaunaldien artekoak), edo nukleo anitzeko ia 2000 familia. “Horietako inori ez dio Administrazioak erantzun egokirik ematen etxebizitzaren inguruan dituzten beharrei”, adierazi du alderdi berdeak.
Horregatik, EQUO Berdeak-ek proposatu du Udalak, Hiri Antolamenduko Plan Orokorraren berrikuspenean, etxebizitza klasikoa beste tipologia batzuetara aldatzeko beharrezko aldaketak egin ditzala, egungo errealitatearekin bat datozenak. Horri esker, pertsona askok beren beharren araberako bizi-proiektu bat garatu ahal izango lukete. Etxebizitza komunitarioak, cohousing-a edo herritarren etxebizitza-kooperatibak errentariei espazio pribatuak eta komunak zehazteko aukera ematen dieten ereduak dira, jabekideen erkidego batean gaur egun dauden administrazio-harreman klasikoez harago, sare sozial komunitario bat sortzeko helburuarekin.
“Gure gizartean familia nuklearrarentzako etxebizitza baino ez dago aurreikusita, gazteen artean partekatzeko edo bakarka bizitzeko. Hala ere, hori ez da egungo errealitatea, eta, horregatik, emantzipazio eta bakardade arazo larriak daude. Iritsi da garaia beste etxebizitza mota batzuk sustatzeko, familia nuklearraren eredua betetzen ez duten eta gaur egun Gasteizko herritarren %70 diren pertsona guzti horiei irtenbideak emateko. Udalari eskatzen diogu bere Plan Orokorra berriz azter dezala eta, aurrerantzean, beste eredu horiek hartuko dituzten bizitegi-eraikinak diseina ditzala”, nabarmendu du Equo Berdeak taldeak.
