Gastezko frankismoaren biktimei dedikatutako kaleak testuinguruan jartzea proposatzen dugu

  • Irabazi koalizioaren bitartez aurkeztutako proposamenak herritarrentzat irekita dagoen online mapa bat ere biltzen du
  • Oscar Fernándezek zera nabarmendu du, “Gasteizek onartzen badu, hori egiten duen estatuko lehen hirietako bat izango litzateke. Memoria historikoa berreskuratzeko urrats garrantzitsu bat”.

IRABAZI-GANAR taldeko (IU/EQUO) zinegotzi Oscar Fernándezek Gaseizko frankismoaren biktimei dedikatutako kaleak testuinguruan jartzeko ekimen bat aurkeztu du. Proposamen horrek legealdi honetan dagoeneko hasi den “memoriaren mapa” osatu nahi du, eta hala, gerraren eta diktaduraren biktimekin gizarteak daukan zor historikoa ordaindu. Gainera, zinegotzi berdeak online mapa bat aurkeztu du, herritar guztientzat irekita dagoena, kale horiek eta testuinguruan jartzeko proposamena biltzen dituena.

Azken urteetan, Gasteizko Udaleko memoria historikoaren taldeak errepresio frankistaren bizktima izan ziren pertsona askoren memoria berreskuratzeko lan egin du. Hala eta guztiz ere, diktadurako pertsonei dedikatutako kaleekin egin daitekeenari buruz asko eztabaidatu den arren, ez da baloratu zer egin daitekeen errepresioaren biktima izan ziren pertsonei dedikatutako Gasteizko kaleekin. Hutsune hori berehala zuzendu beharra dago memoriaren mapa osatu bat marraztu nahi bada, IRABAZI-GANAR taldearen (IU/EQUO) iritziz, Europako beste leku batzuetan egin den bezala, hala nola Frantzian, non faxismoaren biktimen izenak dauzkaten kale eta plazak testuinguruan jarri baitira.

Nazioarteko eta herriko pertsonalitateak

Azken asteotan, IRABAZI-GANAR (IU/EQUO) bilketa-lan bat egiten aritu da biktima frankistei (hil, espetxeratu edo atzerriratu zituzten pertsonei) dedikatutako Gasteizko kale guztiak lokalizatzeko. Ia hogeitahamar kale dira, eta horien artean hainbat pertsonalitate daude, adibidez Teodoro González de Zárate alkate errepublikarra, Isaac Puente sendagile anarkista, Teodoro Olarte  Gestora Probintzialeko presidentea edo Luis de Álava Sautu jeltzalea. Guztiak tropa frankistek erahildakoak. Ia hogeitahamar kale horien artean, II. Errepublikako politikan garrantzi handia izan zuten emakumeei dedikatutako kaleak agertzen dira, hala nola Clara Campoamor, emakumeen botoaren bultzatzailea, Dolores Ibárruri (La Pasionaria), Maria de la O Lejárraga edo Victora Kent.

Ez ziren politikariak bakarrik izan errepresio frankista jasan zutenak, kulturaren mundukoak ere izan ziren. Horregatik, IRABAZI-GANAR taldeak pertsona horiei dedikatutako kaleak ere barne hartzea proposatzen du. Adibidez Rafael Alberti, Lorca edo Miguel Hernández eta baita Estatu Kolpea eta atzerria jasan zuten artista gasteiztarrak ere. Adibidez, Ernestina de Champourcin, 27ko belaunaldiko idazlea, II. Errepublikan Emakumeen Lizeoko idazkaria, zeinak gerra zibilean erizain-lanak egin zituen. Ondoren atzerrira joan behar izan zuen. Gasteiztarrentzat ezagunagoa da José Uruñuela, musikaria eta dantza-irakaslea, zeina Parisen atzerriratua egon baitzen hainbat urtez. Han lan handia egin zuen beste euskal errefuxiatu batzuekin.

Ekarpenen online mapa

Proposamena osatuz, Oscar Fernández izengotziak sarbide libreko mapa birtual bat aurkeztu du, errepresio frankista jasan zuten pertsonei dedikatutako ia hogeitahamar kaleekin. Mapa hori IRABAZI-GANAR taldearen (IU/EQUO) sareen bidez zabalduko da edozein pertsonak kontsultatu ahal izan dezan eta ekarpenak egin ahal izan ditzan.

( Maparako sarbidea HEMEN )

Osoko Bilkurarako mozioa

Proposamen hori hurrengo osoko bilkurara eramango da mozio gisa, memoria historikoaren lan-taldearen barruan kale hauen kontestualizazioa azter dadin. “Hauxe da Gasteizko herritarren izen horien atzean zer dagoen jakiteko garaia. Europan oso ohiko ekimena da, eta Gasteizen onartzen bada, hori egiten duen estatuko lehen hirietako bat izango da. Oso urrats garrantzitsua izango litzateke gure hiriaren memoria historikoa berreskuratzeko lanean”.